İlaç alerjisi nedir, ilaç alerjisi tanısı nasıl konur gibi soruların cevabını bu yazıda bulabileceksiniz. İlaç alerjileri, erişkin alerji polikliniklerinin her gün vazgeçilmez hastalıklarından biridir. Şöyle bir düşünün kendinize, çantasında, yanında bir ağrı kesici bir antibiyotik herhangi bir ilaç taşımayan var mı? İşte erişkin hastalarda özellikle en sıklıkla ağrı kesici alerjileriyle karşılaşılmaktadır. İkinci sıklıkla da antibiyotiklerle.
Ancak gerçekten ilaçlarla olan alerjiler bu kadar çok mudur?
Bize gelen hastalardan edindiğimiz bilgilere göre, hastalar ilaç alımı ile karşılaştıkları her türlü istenmeyen etkileri ilaç alerjisi olarak tanımlamaktadır. Oysa gerçek ilaç alerjisi sanılandan çok daha azdır. Bunu nasıl ortaya koyarız? Bunu alerji hastalıkları uzmanı ile karşılıklı görüşerek, ilaç alımı ile ilgili detaylara sahip olarak, ilacı ne zaman aldığınız, kaç kere aldınız, ilacı aldıktan ne kadar süre sonra şikayetleriniz gelişti, ne gibi şikâyetlere yol açtı, bunlar nasıl düzeldi, kendiliğinden mi herhangi bir tedavi ile mi, tekrar bu ilacı kullandınız mı, kullandıysanız herhangi bir sorununuz oldu mu gibi çeşitli sorularla sizi bu ilaçla yaşadığınız sorunun gerçekten bir ilaç alerjisi olup olmadığı kararına varılır.
Diyelim ki anlattığınız olayların ilaç alerjisi ile ilişkisi olduğuna kanaat getirildi. Bu durumda ne yapmamız gerekir?
Alerjik hastalıkların temel prensibi, ne alerjiniz varsa ondan uzak durmaktır. Evet burada da hangi ilacı alerjiniz varsa ondan uzak durmanız gerekir. En önemli nokta siz ilacın adını bilebilirsiniz ama önemli olan ilacın içerisindeki etken maddedir. Çünkü o etken maddeden başka isimlerde ilaçlar olabilir. Ve o etken madde ile benzer kimyasal yapıya sahip diğer ilaçlarla da aynı sorunları yaşayabilirsiniz. İlaç alerjisi gerçekten hekiminiz tarafından ilaç alerjisi olarak değerlendirildiğinde, sizin hangi ilaçları kullanmamız gerektiği bir liste halinde size verilir. İhtiyacınız olduğunda hangi ilacı güvenle kullanabilrsiniz bunun tespit yapılabilir.
Peki bunun tespiti nasıl yapılır?
Ne yazık ki bir kan tahlili ya da kola yapılan bir deri testi gibi test bulunmamaktadır. Daha çok hangi ilaçları reaksiyon geliştiğine yani sorun yaşandığına bağlı olarak bireye özgü tanısal yöntemler kararı verilir. Şöyle düşünün, ağrı kesici alerjiniz var ve dişiniz apse yaptı, ne yapacaksınız? İşte bu gibi durumlarda güvenli hangi ağrı kesiciyi kullanabileceğinizi bulmak için bir alerji uzmanına görünmenizde fayda var.
Alternatif seçim her zaman mümkün olmayabilir. Öyle ilaçlar var ki kullanılması hayati önem arz eder. O ilaçları kullanmazsanız tedavi şansınız kalmayacaktır. Örneğin kanser tedavisinde kullanılan kemoterapötik ilaçlar. Bu İlaçların ne yazık ki alternatif yok. O nedenle kemoterapötik ilaç alerjisi olduğunu düşündüğümüz hastalarda, bu ilaçları güvenle verebilmek için ilaç alıştırma yöntemi, ilaç desensitizasyonu denilen bir işlem uygulanır. Ancak bu işlem son derece riskli olup, sadece ve sadece hastanın gerçekten bu ilacı kullanması elzem olduğunda ve yine deneyimli ekibinin bulunduğu bir alerjik hastalıklar uzmanı denetiminde yapılması gereklidir.
İlaç alıştırma yöntemiyle bu kemoterapötik ilaçlar kullanılabilir hale geldiğinde, hastaların tedavisi sağlanabilir. İlaç alıştırma tedavisinin önemli bir noktası da ancak bu ilaçlar düzenli kullanıldığında bu alışma olayın devam ettiğidir. Şimdi şöyle bir kez bir yoklayın, kemoterapi ilaçları iki hafta, üç hafta ya da haftalık aralarla verilmektedir. İşte böyle en az iki günden fazla süre geçtiğinde, ilaca alışma ortadan kalkacağı için bu ilacı alıştırma işlemini yeniden yapılması gereklidir. Bu tür detaylar hakkında bilgi alabilmek için bir erişkin alerjik hastalıklar uzmanına başvurabilirsiniz.
Kaynak: Prof. Dr. Adile Berna Dursun – Memorial Sağlık Grubu Youtube Kanalı